Üsküdar Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim Üyesi ve Sağlıklı Yaş Alma Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Ömer Şevgin, yaşlı nüfusun giderek yalnızlaştığını belirterek “Yaşlı dostu şehirler ve konutlar inşa edilmesi artık bir gereklilik haline geldi.” dedi.
Yaşlı bireylerin bakım, ev içi aktiviteleri ve öz yeterliliklerini koruyabilmeleri için özel konut tasarımları ve şehir planlamalarının elzem olduğunu vurgulayan Şevgin, “Ergonomik düzenlemeler ve akıllı ev sistemleri yaşlıların yaşam kalitesini artırıyor.” ifadelerini kullandı.
Her beş yaşlıdan biri kronik olarak yalnız
Türkiye’de yaşlı nüfusun son bir yılda toplam nüfusun yüzde 10’unu geçtiğini belirten Doç. Dr. Şevgin, “Yalnızlık yaşlı bireylerin üçte birini etkiliyor. Her beş yaşlıdan biri kronik yalnız olarak sınıflandırılıyor.” dedi. 
Aile bağlarının zayıflaması, çocukların bireyselleşme isteği, eş kaybı ve sosyoekonomik zorluklar nedeniyle yaşlıların giderek daha fazla yalnız yaşadığını belirten Şevgin, “Bu gruplara yönelik sosyal politikalar ve fiziksel çevre düzenlemeleri geliştirilmeli.” çağrısında bulundu.
Yaşlı dostu şehirler: Kaldırımlar, ışıklar ve mimari yeniden düşünülmeli
Doç. Dr. Şevgin, yaşlı bireylerin yaşam kalitesini artırmak için şehir planlamasında bazı unsurların yeniden ele alınması gerektiğini belirterek şu önerilerde bulundu:
“Yollarda geniş, düz ve kaymaz kaldırımlar, sensörlü trafik ışıkları, üst geçitlerde asansörler, kaldırım kenarlarında bariyerler olmalı. Dikey yapılaşma yerine yatay mimari ve doğa ile iç içe bir yaşam, hem fiziksel hem ruhsal sağlık açısından çok daha uygun olacaktır.”
Ev kazaları yaşlılar için en büyük tehditlerden biri
Yaş almış bireylerde kazaların büyük çoğunluğunun evde yaşandığını belirten Şevgin, “Düşme, çarpma, mutfak kazaları en sık görülen durumlardır. Özellikle banyo, tuvalet ve merdivenler risklidir.” dedi.
Bu kazaların önlenmesi için evlerin yaşlılara uygun biçimde ergonomik olarak düzenlenmesi gerektiğini vurgulayan Şevgin, şu önerilerde bulundu:
Kaymaz paspas ve zemin malzemeleri kullanılmalı,
Halılar mümkünse kaldırılmalı veya ince olmalı,
Koridorlarda duvara sabit tırabzanlar bulunmalı,
Sensörlü gece ışıkları yerleştirilmeli,
Merdiven basamakları kaydırmaz malzeme ile kaplanmalı.
Akıllı ev sistemleri yaşlılara büyük kolaylık sağlıyor
Gelişen teknolojiyle birlikte akıllı ev sistemlerinin yaşlı bireylerin hayatını kolaylaştırdığını söyleyen Şevgin, “Koku ve duman sensörleri, akıllı kameralar, hatırlatıcı alarm sistemleri, robotik süpürge ve akıllı aydınlatmalar büyük avantaj sağlıyor.” dedi.
Ayrıca, aydınlık ve ferah evlerin, açık renkli duvarların, anı fotoğraflarının ruh sağlığı üzerinde olumlu etki yaptığını ekledi.
Bağımsız yaşama arzusu sağlıklı olmakla mümkün
“Yaşlı bireylerin bağımsız yaşam isteğini sürdürebilmeleri için hem fiziksel hem zihinsel sağlıklarını korumaları gerekiyor.” diyen Doç. Dr. Şevgin, haftada en az 150 dakika fiziksel aktivite önererek, yürüyüş, hafif egzersiz, park aktiviteleri ve sosyal etkileşimin önemine dikkat çekti.
“Bulmaca çözmek, torunlarla vakit geçirmek, bahçe işleriyle uğraşmak, hem zihinsel hem duygusal sağlığı destekler. Sağlıklı birey, bağımsız yaşar; bağımsız yaşayan kişi ise daha az bakıma ihtiyaç duyar.”
Rakamlarla
Türkiye’de yaşlı nüfus oranı: %10’u geçti
Her 3 yaşlıdan 1’i yalnızlık hissi yaşıyor
Her 5 yaşlıdan 1’i kronik yalnız olarak sınıflandırılıyor
En çok kaza yaşanan alanlar: banyo, tuvalet, merdiven
