Gayrimenkul işlemleri arasında en çok dikkat gerektiren süreçlerden biri olan tapuda hisse devri, bir taşınmazın tamamı yerine belirli bir oranının başka bir kişiye devredilmesi anlamına geliyor. Miras kalan gayrimenkuller, ortak mülkiyetli arsalar ya da aile içi mal paylaşımında sıkça karşılaşılan bu işlem, hem hukuki hem de teknik detaylarıyla öne çıkıyor. İşte tapuda hisse devri süreci ve dikkat edilmesi gereken önemli noktalar...
Tapuda hisse devri nedir?
Hisseli tapu; bir taşınmazın birden fazla kişi adına kayıtlı olduğunu gösterir. Tapu üzerindeki payların tamamı veya bir kısmı başka bir kişiye devredildiğinde bu işlem "hisse devri" olarak adlandırılır. Devir sonrası tapuda yeni hissedarın ismi ve oranı resmi olarak yer alır.
Tapuda hisse devri nasıl yapılır?
1. Randevu alın:
Tapu işlemi için ilk adım, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün Web Tapu sistemi veya Alo 181 hattı üzerinden randevu almaktır.
2. Belgeler hazırlanır:
Kimlik belgeleri
Tapu senedi (varsa)
Vekâletname (vekil aracılığıyla işlem yapılacaksa)
Vergi numarası
Satış söz konusuysa: rayiç bedel ve banka dekontu
3. Harç ve masraflar ödenir:
Satışla gerçekleşen hisse devirlerinde, toplam tapu harcı %4 (alıcı ve satıcı %2’şer) oranındadır. Ancak aile içi bağışlamalarda bu oran düşebilir.
4. Tapu müdürlüğünde işlem yapılır:
Taraflar, belirlenen randevu gününde tapu müdürlüğünde hazır bulunur. İşlem tamamlandığında, yeni tapuda alıcının adı hisse oranıyla birlikte yer alır.
Dikkat edilmesi gereken kritik detaylar
Ön alım hakkı (şufa):
Hisseli taşınmazlarda diğer hissedarların yasal ön alım hakkı bulunur. Noter aracılığıyla bildirim yapılmazsa, satış iptal davası ile karşılaşılabilir.
Pay oranları açık ve net olmalı:
Tapuda belirtilen hisse oranları, taşınmazın fiziksel olarak hangi bölüme denk geldiğini göstermez. Bu nedenle, ortak kullanıma dair anlaşmalar yapılmalıdır.
Hisse devri ile kullanım hakkı karıştırılmamalı:
Tapuda hissedar olmak, taşınmazın belirli bir bölümünü dilediği gibi kullanma hakkı sağlamaz. Kullanım hakkı için ayrıca anlaşma yapılması gerekebilir.
Borç ve ipotek sorgusu şart:
Tapu üzerinde haciz, ipotek ya da başka kısıtlayıcı durumlar varsa, hisse devri yapılamayabilir. Bu nedenle işlem öncesi detaylı kontrol yapılmalıdır.
Vergisel yükümlülükler unutulmamalı:
Taşınmaz satış kazancı nedeniyle gelir vergisi doğabilir. Özellikle kısa sürede el değiştiren mülklerde bu husus göz ardı edilmemeli.
Uzman desteği almayı ihmal etmeyin
Hisse devri işlemi, basit bir satış gibi görünse de, ileride yaşanabilecek anlaşmazlıkların önüne geçmek adına her adım dikkatle atılmalı. Özellikle birden fazla hissedarın bulunduğu mülklerde, uzman desteğiyle süreci yürütmek, hukuki riskleri en aza indirir.