Gayrimenkul yatırımı yaparken en çok dikkat edilmesi gereken konuların başında imar planı gelir. Arsa alırken yalnızca konumuna veya fiyatına göre karar vermek ciddi riskler doğurabilir. İmar planının doğru okunması, yatırımın geleceği açısından belirleyici rol oynar. Peki, imar planı nedir? Nasıl okunur? İşte detaylar…
İmar planı nedir?
İmar planı, şehirlerin ve bölgelerin yapılaşma düzenini belirleyen, ilgili belediye veya kurumlarca hazırlanan resmi bir belgedir. Genellikle iki aşamalı olarak hazırlanır:
Nazım imar planı (1/5000 ölçekli): Yerleşim alanlarının genel fonksiyonlarını (konut, ticaret, sanayi vb.) belirler.
Uygulama imar planı (1/1000 ölçekli): Parsel bazında detaylı yapılaşma kurallarını gösterir.
İmar planı okunurken dikkat edilmesi gereken 5 temel bilgi
Fonksiyon (Kullanım amacı):
Arsanın hangi amaçla kullanılabileceğini belirtir. Konut, ticaret, sanayi, tarım arazisi veya yeşil alan olarak işaretlenmiş olabilir. Unutmayın, “tarla” statüsündeki alanlarda yapılaşma çoğu zaman mümkün değildir.Emsal (KAKS – Kat Alanı Kat Sayısı):
Arsanın üzerine yapılabilecek maksimum inşaat alanını belirler. Örneğin, 1.0 emsal değeri verilen 500 m²'lik bir arsaya toplamda 500 m² inşaat yapılabilir.TAKS (Taban Alanı Kat Sayısı):
Binanın arsa üzerindeki oturum alanını gösterir. Örneğin, %40 TAKS olan 500 m²’lik bir arsada binanın taban oturumu 200 m² olabilir.Kat sayısı ve yükseklik:
Planlarda “2 kat” ya da “Hmax: 6.50” gibi ifadelerle yapılaşmaya dair sınırlamalar yer alır. Bu, kaç katlı bina yapılabileceğini veya maksimum bina yüksekliğini ifade eder.Yapılaşma sınırları ve terkler:
Arsanın yola, komşu parsellere olan mesafesi ve kamuya terk edilmesi gereken alanlar bu bölümde belirlenir. Yeşil alan, yol ya da sosyal donatı gibi kamu hizmetleri için ayrılan bölgelere dikkat edilmelidir.
Arsa alırken imar planı mutlaka incelenmeli
Her yatırım öncesinde arsanın bağlı olduğu belediyeden plan paftası talep edilmeli ve imar durumu yazısı alınmalıdır. İmar planı karmaşık geliyorsa bir şehir plancısı veya mimardan destek almak önemlidir. Yanlış okunan bir imar planı, yapılaşma izni olmayan bir arsaya yatırım yapılmasına neden olabilir.
Sonuç olarak, arsa yatırımı yaparken yalnızca lokasyon değil, planlama detayı da büyük önem taşır. İmar planına hâkim olmak, yatırımınızın geleceğini güvence altına alır.
