Geçtiğimiz günlerde TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen "Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" ile İmar Hakkı Kanunu'na yeni bir tanım eklendi: İmar hakkı aktarımı. Bu yenilik, çevre ve şehircilik politikalarında önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Şu sorularla düzenlemeyi yakından inceleyelim:
1. Hangi Arsaları Kapsıyor?
İmar hakkı aktarımı, imar planları içinde yer alan ve 2019 yılı öncesinde kamu hizmet alanına (okul, hastane, belediye hizmet alanı, resmi kurum alanı gibi) ayrılan ancak kamulaştırılmayan vatandaş mülkiyetindeki parselleri kapsıyor. Bu sayede uzun yıllardır vatandaşın mağduriyet yaşadığı durumların önüne geçilmesi amaçlanıyor.2. Vatandaşın Kazançları Nelerdir?
Düzenleme ile vatandaşların:- Kamu hizmet alanlarında kalan parselleri dolayısıyla yaşadıkları yapılaşma hakkı engelleri giderilecek.
- Hukuki ihtilaflar sona erdirilecek.
- Mağduriyetlerin önüne geçilecek. Bu yolla hem vatandaşların hakları korunacak hem de kamuya yeni hizmet alanları kazandırılacak.
3. Mülkiyet Zorla Elden Mi Çıkacak?
Hayır, vatandaşların mülkiyetlerine el konulması gibi bir durum söz konusu değil. Tam tersine, vatandaşların kullanamadığı parsel ya da hisselerine denk gelen imar hakları, imar planlarında belirlenen başka bir alanda değerlendirilecek. Bu yolla vatandaş hem hakkına kavuşacak hem de kamunun ihtiyaç duyduğu hizmet alanları için yer açılacak. Tüm işlemler kamu ve toplum yararı gözetilerek yürütülecek.4. Hak Aktarımı Nasıl Yapılacak?
Hak aktarım süreci şu şekilde ilerleyecek:- Verilemeyen imar haklarının değeri bağımsız bir şekilde tespit edilecek.
- Bu değere denk gelen haklar, imar planında belirlenen başka bir alana aktarılacak.
5. Bedel Tespiti Nasıl Yapılacak?
Tüm bedel tespit işlemleri:- Sermaye Piyasası Kurulu’ndan lisanslı bağımsız değerleme kuruluşları tarafından yapılacak.
- Gayrimenkul değerleme esaslarına uygun olarak yürütülecek. İmar hakkı aktarımıyla ilgili tüm iş ve işlemler Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile yerel yönetimler tarafından koordine edilecek.