AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan "Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda kabul edildi. Bu teklif, Anayasa Mahkemesi'nin Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu'nun (TENMAK) gelirleriyle ilgili iptal kararını dikkate alarak, kurumun gelirlerine ilişkin düzenlemeler yapmayı amaçlıyor.
TENMAK’ın Gelirleri Yeniden Düzenleniyor
Kanun teklifine göre, TENMAK’ın gelirleri genel bütçeden yapılacak Hazine yardımları, kurum faaliyetlerinden elde edilecek gelirler, yayın gelirleri, kuruma ait taşınır veya taşınmaz malların gelirleri, işletme ve şirketlerden aktarılan gelirler, radyoaktif atık yönetimi için ödenen bedeller, fikri ve sınai mülkiyet haklarından elde edilen gelirler ile bağışlar ve vasiyetlerden oluşacak. Ayrıca kurum, görev alanı ile ilgili konularda insan kaynağı yetiştirilmesi amacıyla ödül ve burslar verebilecek.
Mesafeli Kredi Sözleşmeleri ve Tüketici Hakları
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamındaki kredi veren ile tüketiciler arasındaki sözleşmelerin şekil şartları yeniden düzenleniyor. Buna göre, tüketici kredisi sözleşmesi yazılı veya mesafeli olarak yapılmadıkça geçerli olmayacak. Ayrıca, sözleşmeye bağlı diğer işlemler de elektronik ortamda uzaktan yapılabilecek. Bu düzenlemeler, konut finansmanı kuruluşları ile tüketiciler arasındaki sözleşmeler için de geçerli olacak.
Doğrudan Satış Sistemlerine Yeni Düzenlemeler
Doğrudan satış sistemleri, doğrudan satış şirketi tarafından oluşturulan ve iş sözleşmesi ile istihdam edilmeyen bağımsız temsilcilerin, tüketicilere mal veya hizmet pazarladığı bir sistem olarak tanımlandı. Doğrudan satış şirketinin sermaye şirketi olması ve belirlenen diğer koşulları sağlaması zorunlu olacak. Ayrıca, doğrudan satış sisteminin yeni satıcılar kazandırmaya dayalı değil, mal veya hizmet satışına dayalı olması gerekecek.Doğrudan satış şirketlerinin belirlediği miktar ya da tutarda mal veya hizmet satın alınması, doğrudan satıcının sistem içindeki seviyesini belirlemeyecek. Tüketiciler, 30 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahip olacak.
Haksız Ticari Uygulamalara Ağır Cezalar
Reklam ve haksız ticari uygulamalar hakkında caydırıcılığı artırmak amacıyla idari para cezaları artırıldı. Haksız ticari uygulamalara aykırı hareket edenler hakkında 3 aya kadar tedbiren durdurma veya 60 bin TL’den 600 bin TL’ye kadar idari para cezası uygulanacak. Aykırılık ülke genelinde gerçekleşirse ceza 600 bin TL’den 6 milyon TL’ye kadar çıkacak.
Piramit Satış Sistemlerine Karşı Önlemler
Piramit satış sistemlerini başlatan veya yayanlar hakkında Türk Ceza Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanacak. Ayrıca, doğrudan satış şirketinin sermaye şirketi olmaması veya sistemin yeni satıcılar kazandırmaya dayalı olması durumunda idari para cezaları uygulanacak.
Elektronik Ticaret ve Yatırımlar
Teklif, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının sınır ötesi elektronik ticaret faaliyetlerinin yanı sıra yüksek teknoloji yatırımlarını teşvik etmeyi amaçlıyor. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının net işlem hacminin belirli bir yüzdesini aşmaması şartı getirildi. Ayrıca, yurt dışına yapılan satışlar ile yatırım teşvik belgesi alınarak gerçekleştirilen yatırım harcamalarının toplamının lisans ücretinin hesaplanmasında dikkate alınması düzenlendi.
Görüşmeler ve Tartışmalar
CHP Mersin Milletvekili Talat Dinçer, bu kanunun ihracatı desteklemek amacıyla yapılmadığını savunarak, bazı firmaların komisyon üyelerini etkilediğini öne sürdü.
AK Parti Bursa Milletvekili Mustafa Varank ise yabancı yatırımların Türkiye'ye katkı sağlayacağını belirtti.
Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan da yasanın bir şirkete yönelik olmadığını ve 20 milyar lira lisans bedelinin hayali bir rakam olduğunu ifade etti.Kanun teklifi, Komisyon'da kabul edilerek TBMM Genel Kurulu'na sunulmak üzere hazır hale geldi.