2025 yılının ilk çeyreği, müstakil konutlar açısından çarpıcı bir gerilemeye sahne oldu. Belediyeler tarafından ruhsat verilen bir daireli bina (müstakil yapı) sayısı yalnızca 7 bin 473 olarak açıklandı. Bu rakam, 2019'dan bu yana geçen 19 çeyreklik dönemde kaydedilen en düşük seviyeye işaret ediyor.
Pandemi sonrası ivme tamamen kayboldu
Pandemi döneminde yoğun ilgi gören ve 2023'ün son çeyreğinde 18 bin 646 adetle zirve yapan müstakil konut ruhsatları, 2024 ve 2025’te sert bir düşüşe geçti. 2025'in ilk çeyreğinde müstakil yapılara ait toplam yüzölçüm 1.5 milyon metrekareye kadar geriledi. Bu değer, bir önceki çeyreğe göre %50, geçen yılın aynı dönemine göre ise %30 oranında bir düşüş anlamına geliyor.
Müstakil yapıların payı %5.8’e düştü
Pandemi sonrası dönemde yapı ruhsatlarında önemli bir yer edinen müstakil konutlar, artık toplam üretim içinde daha sınırlı bir paya sahip. 2025'in ilk çeyreğinde müstakil yapıların toplam ruhsatlar içindeki oranı %5.8’e gerilerken, önceki yıllarda bu oran %9’un üzerindeydi. En yüksek pay ise her zaman olduğu gibi apartmanlar olarak tanımlanan, iki ve daha fazla daireli binalarda kaldı.
Genel konut üretimi de düşüşte
Müstakil konutların yanı sıra genel konut üretiminde de ciddi bir yavaşlama dikkat çekiyor. 2025’in ilk çeyreğinde, 2024’ün aynı dönemine göre:
Yapı ruhsatı verilen bina sayısı %21.3,
Daire sayısı %18.7,
Toplam yüzölçüm ise %24.7 oranında azaldı.
Bu dönemde Türkiye genelinde 22 bin 502 bina ve 143 bin 626 daire için yapı ruhsatı düzenlendi. Toplam ruhsat verilen yüzölçüm 27 milyon metrekare olarak açıklanırken, bunun 14.8 milyon metrekaresi konut alanı olarak belirlendi.
İskan sayılarında da ciddi azalma
Yalnızca ruhsat değil, yapı kullanma izni (iskan belgesi) sayılarında da sert bir düşüş yaşandı. 2025’in ilk çeyreğinde:
İskan verilen bina sayısı %28,
Daire sayısı %25.8,
Yüzölçüm ise %31 azaldı.
Belediyeler bu dönemde yalnızca 130 bin 143 daireye iskan belgesi verdi.
Konut ihtiyacı üretimin önünde
Sektör temsilcileri, Türkiye’de yıllık konut ihtiyacının 750 bin ila 800 bin arasında olduğunu vurgularken, hem ruhsat hem iskan sayılarındaki düşüşün bu ihtiyacın oldukça gerisinde kaldığını belirtiyor. Uzmanlara göre, konut arzında tehlike çanları çalıyor.
