Faiz indirimi beklentisi konut piyasasını canlandırdı: Uzmanlardan kritik uyarılar

Konut sektöründe hareketlilik son hız devam ediyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) olası faiz indirimine yönelik beklentiler, konut satışlarında rekor artışlara neden oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Ekim ayında konut satışları yüzde 76,1, kredili alımlar ise yüzde 278,2 artış gösterdi. Bu durum, sektördeki fiyat dengesizliğini ve konuta erişimdeki zorlukları daha da belirgin hale getirdi.

Konut Fiyatları Enflasyonu Katladı

Ekim ayında yıllık tüketici enflasyonu (TÜFE) yüzde 48,58 olarak açıklanırken, konut fiyatlarındaki artış yüzde 89,39'a ulaştı. Tüm Emlak Danışmanları Birliği (TEDB) Başkanı Hakan Akçam, konut fiyatlarının piyasa dinamiklerinden ziyade spekülatif hareketlerle şiştiğini belirterek, “Son 10 yılda konut fiyatları yüzde 1950 arttı. Bu durum, özellikle dar gelirli vatandaşların konuta erişimini neredeyse imkânsız hale getiriyor” dedi.

Talep Arttıkça Fiyatlar Yükseliyor

Faiz oranlarındaki düşüş beklentisinin tetiklediği alımlar, fiyatların da düşmesini engelliyor. Akçam, arz yetersizliği ve düşük faiz oranlı kredilerin, fiyatlarda balon etkisi yarattığını vurgulayarak şunları ekledi:
“Yeterli denetimlerin yapılmaması, piyasanın spekülatif hareketlerle kontrolsüz şekilde büyümesine neden oluyor. İlan siteleriyle koordineli denetim mekanizmalarının hayata geçirilmesi gerekiyor. Ayrıca sosyal konut projelerinin teşvik edilmesi ve kentsel dönüşüm süreçlerinin hızlandırılması elzemdir.”

Kira Artışları Konut Alımlarını Körüklüyor

Konut fiyatlarının yanı sıra kira bedellerindeki artış da vatandaşları mülkiyet edinmeye zorluyor. TEDB Başkanı, “Kira fiyatlarının yüksekliği, insanları her ne pahasına olursa olsun konut sahibi olmaya itiyor. Bu talep, kredili alımların önümüzdeki dönemde daha da artacağını gösteriyor” dedi.

Sosyal Konut ve Kooperatifleşme Çözüm Olabilir

Tüketici Hakları Derneği Başkanı Ergün Kılıç ise, konut erişimindeki zorluklara çözüm olarak devletin daha aktif rol alması gerektiğini belirtti. “Belediyeler ve kamu kurumları, çalışanlarını kooperatif modelleriyle uygun ödeme planlarıyla konut sahibi yapabilir. Ayrıca özel sektöre de teşvik ve yükümlülükler getirilmeli. Geçmişte Sümerbank modeli gibi uygulamalar yeniden değerlendirilmeli” ifadelerini kullandı.

Devlet Müdahalesi Şart

Kılıç, konut krizinin yalnızca piyasa dinamikleriyle çözülemeyeceğini, sosyal devlet anlayışının önceliklendirilmesi gerektiğini söyledi. “Özel sektör kâr odaklı çalışır; ancak devlet, halkın sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılamak için sektörde aktif rol almalıdır. Bu yapılmadığı sürece alınan tedbirler geçici olmaktan öteye geçemeyecektir” dedi.

Sonuç: Konut Arzı Artmalı

Uzmanlar, piyasanın sürdürülebilir hale gelmesi için sosyal konut projelerinin artırılmasını, devletin sektöre doğrudan müdahil olmasını ve arz-talep dengesinin yeniden sağlanmasını öneriyor. Özellikle kooperatifleşme gibi modellerin uygulanması, dar gelirli vatandaşlar için umut ışığı olabilir.

Sektördeki gelişmelerin yakından takip edilmesi ve vatandaşların bilinçli adımlar atması, hem bireysel hem de toplumsal fayda sağlayacaktır.