Bankaların faiz gelirleri düşerken, gelirlerini artırmak için şirketlerden alınan ücret ve komisyonlara yüklenmesi, kredi maliyetlerini adeta uçurdu. Yüzde 55 faiz oranı ile verilen bir ticari kredinin, eklenen komisyon ve diğer masraflarla birlikte maliyetinin yüzde 73'e kadar çıktığı ortaya çıktı.
Şirketler için kredi kullanmanın görünmeyen maliyetleri oldukça fazla. Faizin yanı sıra kredi kullanımında alınan ücret ve kesintiler şöyle sıralanıyor:
Limit tahsis komisyonu: Kredi limiti üzerinden yüzde 0,25
Kredi kullandırım komisyonu: Kullanılan kredi tutarı üzerinden yüzde 1,1
Faiz ve komisyonlar üzerinden ödenen Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV)
Kredinin, müşteri-banka ilişkisinin durumuna göre 0-5 gün süreyle mevduatta bekletilmesi
Nominal faiz ile efektif faiz arasındaki fark
Bir örnekle açıklamak gerekirse; yüzde 55 faiz oranıyla 1 yıl vadeli ve üç ayda bir faiz ödemeli bir kredi kullanan bir şirketin karşılaştığı gerçek maliyetler şu şekilde hesaplandı:
Deklare edilen kredi faizi: %55,00
Limit tahsis komisyonu: %0,3875
Kredi kullandırım komisyonu: %1,705
Komisyonun BSMV’si: %0,0675
Kredi faizinin BSMV’si: %4,1
Nominal faiz ile efektif faiz farkı: %12,42
Bu kalemler toplandığında şirketin toplam kredi maliyeti yüzde 73,7'ye ulaşıyor. Başka bir deyişle, şirketler kredi faizinin çok üzerinde bir yükümlülük altına giriyor. Artan komisyon ve masraflar, işletmelerin finansman maliyetlerini ciddi şekilde artırırken, bankaların bu yöntemle faiz gelirlerindeki düşüşü telafi etmeye çalıştığı görülüyor.
Uzmanlar, şirketlerin kredi sözleşmelerini dikkatle incelemesi ve toplam maliyeti tüm kalemleriyle birlikte değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor.
