Gayrimenkul alım satımı yapanların en çok merak ettiği konulardan biri, “5 yıl dolmadan satılan evde vergi ödenir mi?” sorusu oluyor. Konut, arsa ya da işyeri gibi taşınmazların alım satımında değer artış kazancı vergisi gündeme gelebiliyor. Özellikle mülkünü satmayı düşünenler için 5 yıl kuralı kritik öneme sahip.
Değer artış kazancı nedir?
Değer artış kazancı, bir malın alım fiyatı ile satım fiyatı arasındaki farktan doğan kârdır. Bu kâr, belirli şartlar altında gelir vergisine tabi tutulur. Özellikle konut, arsa ya da işyerinin belirli bir süre dolmadan satılması halinde bu kazanç vergiye tabi olabilir.
5 yıl dolmadan yapılan satışlarda vergi çıkabilir
2007 yılında yürürlüğe giren düzenlemeye göre, bir taşınmazı edindiğiniz tarihten itibaren 5 tam yıl geçmeden satarsanız, satıştan elde edilen kazanç değer artış kazancı olarak kabul edilir ve vergilendirilir. Ancak 5 yıl dolduktan sonra yapılan satışlarda bu vergi uygulanmaz. Örneğin, 2019 yılında alınan bir evin 2025 yılında satılması durumunda 5 yıl kuralı sağlandığı için vergi doğmaz.
Hangi durumlarda vergi ödenmez?
Aşağıdaki durumlarda değer artış kazancı vergisi ödemezsiniz:
Taşınmaz 5 yıl elde tutulduktan sonra satıldıysa,
Mülk veraset (miras) yoluyla edinildiyse,
Şirketlerin aktifinde kayıtlı olup en az 2 yıl elde tutulan taşınmazların satışı yapıldıysa,
Satıştan elde edilen kazanç, yıllık istisna tutarının altında kalıyorsa (2025 yılı için bu tutar 120.000 TL).
Değer artış kazancı nasıl hesaplanır?
Vergilendirilecek kazanç şöyle hesaplanır:
Satış Bedeli – Endekslenmiş Alış Bedeli – Giderler – Vergi İstisnası = Vergiye Tabi Kazanç
Örnek:
2021 yılında 800.000 TL’ye alınan bir ev, 2025’te 2.000.000 TL’ye satıldığında, aradaki farktan yasal giderler çıkarıldığında 1.000.000 TL kâr kalıyorsa, bu kazanç üzerinden vergi hesaplanır. 2025 yılı için istisna tutarı 120.000 TL olarak dikkate alındığında, kalan 880.000 TL üzerinden %15’ten başlayan oranlarla gelir vergisi uygulanır.
Beyanname ne zaman verilir?
Değer artış kazancından doğan gelir, bir sonraki yılın Mart ayında yıllık gelir vergisi beyannamesi ile bildirilir. Vergi ödemesi ise Mart ve Temmuz aylarında iki taksit hâlinde yapılır.
Satış yapmadan önce edinme tarihini kontrol edin
Gayrimenkul satışı yapmadan önce, taşınmazın tapu edinim tarihini mutlaka kontrol edin. 5 yıl dolmadan yapılan satışlarda, önemli miktarda vergi yükü ile karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle satış kararı almadan önce bir mali müşavir veya uzman bir emlak danışmanı ile görüşmeniz faydalı olacaktır.
