Konut sahibi olmanın hayalini kuran birçok vatandaş, maliyet avantajı nedeniyle topraktan daire almayı tercih ediyor. Ancak maket üzerinden ev satın alırken dikkat edilmeyen detaylar, ileride büyük mağduriyetlere yol açabiliyor. Gayrimenkul uzmanı Arif Güdül, topraktan konut alacak vatandaşlara yönelik kritik uyarılarda bulunarak, satın alma sürecinde dikkat edilmesi gereken 10 temel noktayı sıraladı.
1. Firma geçmişi güven veriyor mu?
Satın almayı düşündüğünüz konutu inşa edecek firmanın geçmişi büyük önem taşıyor. Daha önce kaç proje tamamladığı, teslim sürelerine uyup uymadığı ve resmi belgelerdeki şeffaflık düzeyi mutlaka araştırılmalı. Unutmayın, aslında sadece bir daire değil; o firmaya güven satın alıyorsunuz.
2. Ruhsat durumu net mi?
Bir projede inşaat ruhsatı yoksa, ortada sadece bir arsa hissesi vardır. Bu durumda alınan daireler, yasal olarak sadece bir temsilden ibarettir. Satın alma öncesi projenin ruhsatlı olup olmadığı mutlaka kontrol edilmeli.
3. Tapu türüne dikkat edin
Alacağınız tapunun “arsa” mı yoksa “kat irtifakı” mı olduğu gelecekte yaşayacağınız hak kayıplarını belirler. Kat irtifakı tapusu olmayan bir konutta daire sahibi sayılmazsınız; sadece arsa hissedarı olursunuz.
4. Sözleşme detayları yazılı mı?
Sözleşmenin noter onaylı olması, dairenin metrekare bilgisi, teslim tarihi ve cezai şartların açıkça belirtilmesi büyük önem taşır. Sözle verilen vaatlerin bağlayıcılığı yoktur, her şey yazılı olmalı.
5. Tamamlama garantisi var mı?
Firma iflas ederse ya da projeyi yarım bırakırsa, ödediğiniz bedelin güvence altında olması gerekir. Tamamlama sigortası ya da banka teminat mektubu gibi önlemler mutlaka sorgulanmalı.
6. Arsa sahipliği ve yetkiler kime ait?
Bazı projelerde müteahhit ile arsa sahibi farklı kişiler olabilir. Bu durumda hangi tarafın projeye dair söz sahibi olduğu açıkça öğrenilmeli. Aksi takdirde hukuki sorunlar kapıda olabilir.
7. Metrekare oyunu
Satın alınacak dairenin brüt mü yoksa net metrekare üzerinden mi hesaplandığı net olarak anlaşılmalı. 120 m² denilen dairenin 85 m² net çıkması sıkça karşılaşılan bir durumdur.
8. Gizli masraflara dikkat
Peşinat dışında tapu harcı, KDV, abonelik bedelleri ve site aidatları gibi ek maliyetler net olarak belirtilmeli. Aksi halde ev sahibi olmadan önce yeni masraflar çıkabilir.
9. İskân belgesi alınmış mı?
İskân alınmayan binalarda elektrik, su, doğalgaz gibi temel hizmetlerin bağlanması mümkün olmayabilir. Dairenizin tapusu olsa dahi yaşam hakkınız olmayabilir.
10. Lokasyon vaadi gerçek mi?
Projelerde sıklıkla metro, havaalanı ya da AVM yakınlığı gibi vaatler sunulur. Bu vaatlerin imar planlarında onaylanıp onaylanmadığı, bölgeye gerçekten bir yatırım yapılıp yapılmadığı mutlaka sorgulanmalı.
Sonuç: Hayal değil, gerçek ev alın!
Topraktan daire alımı cazip fiyatlar sunsa da, hukuki ve teknik incelemeler yapılmadan atılan adımlar mağduriyetle sonuçlanabilir. Alanında uzman kişilerle hareket etmek ve sözleşme sürecini detaylı incelemek, güvenli bir yatırım için olmazsa olmazdır.
