Türkiye’de konut sahibi olmak her geçen yıl daha da zorlaşıyor. Gayrimenkul Danışmanı Doç. Dr. Mehmet Çete’nin dikkat çektiği verilere göre, 2013 yılında yıllık ortalama gelirle 5,5 yılda ev sahibi olunabilirken, bu süre 2023 yılında 9,4 yıla yükseldi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı “İstatistiklerle Aile 2024” raporu da bu tabloyu doğruluyor. Resmi verilere göre Türkiye'de ev sahipliği oranı 2024 itibarıyla yüzde 56,1’e gerilerken, kiracı oranı yüzde 28’e çıktı. Bu oranlarla birlikte Türkiye’de şimdiye kadarki en düşük ev sahipliği ve en yüksek kiracılık seviyeleri kaydedildi.
Ev sahibi olmak neden zorlaştı?
Doç. Dr. Mehmet Çete, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, konut fiyatlarının hızla artmasına karşılık, gelir seviyesindeki artışın sınırlı kaldığını vurguladı. Çete’nin değerlendirmesine göre, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve TÜİK verileri, konut alım gücündeki düşüşü net biçimde ortaya koyuyor. 2013’te 5,5 yıllık ortalama gelirle satın alınabilen bir konut, 2023’te ancak 9,4 yıllık gelirle alınabilir hâle geldi.
Ev sahibi oranındaki gerileme ne anlama geliyor?
Uzmanlara göre ev sahipliği oranındaki düşüş, sadece bireylerin değil, toplumun genel ekonomik gücünde de zayıflamaya işaret ediyor. Yüksek konut fiyatları, artan kredi faizleri ve sınırlı gelir artışı gibi etkenler, ev sahibi olmayı her geçen yıl daha da güçleştiriyor.
Kira oranlarının artması ise barınma maliyetlerini ciddi oranda yükseltiyor. Bu durum, özellikle büyükşehirlerde yaşayan dar ve orta gelirli aileler için ciddi bir sosyal sorun hâline geliyor.
Konut politikaları mercek altında
Uzmanlar, konut piyasasında yaşanan bu dönüşümün etkilerini azaltmak için devlet destekli projelerin ve sosyal konut politikalarının daha da yaygınlaştırılması gerektiğini vurguluyor. Aksi takdirde önümüzdeki yıllarda ev sahibi olma hayali daha geniş bir kesim için erişilemez hâle gelebilir.