Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), Hafize Gaye Erkan başkanlığında yaptığı üçüncü toplantısında politika faizini yüzde 20 olan beklentinin üzerinde 750 baz puan artırarak yüzde 25’e çıkardı. TCMB, haziran ve temmuz aylarında 650 ve 250 olmak üzere toplam 900 baz puanla politika faizini yüzde 17,5’e çıkarmış, enflasyon görünümünde belirgin düzelme olana kadar kademeli sıkılaşmanın devam edeceğini açıklamıştı. Fakat yapılan faiz artışı, yapılan vergi artışları yüzünden enflasyonun yeniden yükselme trendine girmesi nedeniyle beklentilerin altında kalmıştı. Bu nedenle TCMB faiz kararlarını aldığı diğer kararla desteklemişti. TCMB aldığı bu son kararla tüm beklentilerin üzerine çıkarak, adeta zinciri kırdı. Ağustos toplantısı yeni başkan yardımcıları Cevdet Akçay, Hatice Karahan ve Fatih Karahan’ın katıldığı ilk PPK toplantısı olarak da kayda geçti.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu açıklamasında ciddi bir sadeleşmeye gidildiği de görüldü. Kurula göre enflasyon görünümü çok bozuldu ve yıl sonu enflasyonu, Merkez Bankası’nın Enflasyon Raporu’nda öngörülen tahmin aralığının üst sınırında gerçekleşebilir. Bu da Merkez Bankası’nın yıl sonunda enflasyonu artık kendi tahmin ortalaması olan yüzde 58’de değil yüzde 60’ın birkaç puan üzerinde beklediği anlamına geliyor. O yüzden banka açıklamasında parasal sıkılaştırmanın devam edeceği, yani önümüzdeki dönemde de faiz artışlarının süreceği mesajı veriliyor.
PİYASALARDA YÜKSEK FAİZ COŞKUSU: DOLAR 25’E GERİLEDİ
Karar öncesinde 27,23 olan dolar/TL, rekor faiz artışı kararı sonrası yüzde 7’ye yaklaşan sert düşüşle 25,28’e kadar gerileyerek 6 Haziran’dan bu yana en düşük seviye olan olarak kayıtlara geçti. Karar öncesinde 29,70 seviyesinde olan euro/TL de 27,43’ü gördü.
Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) de 383 baz puana kadar geriledi. Piyasadaki gösterge tahvil faizi de yüzde 18,5 seviyelerinden yüzde 22’ye yükseldi, yani tahvil piyasasında sert satışlar geldi.
BANKA ENDEKSİ UÇTU
Faiz kararı ertesinde hızla yükselen BİST 100 Endeksi daha sonra kazandıklarını kaybetti ve günü yüzde 1,45’lik düşüşle kapattı. Politika faizindeki artışın mevduat ve kredi faizlerini yükseltip ekonomide fren etkisi yaratacağını düşünen yatırımcılar önce bir miktar alım yaptıktan sonra hemen hemen bütün sektörlerde satışa geçtiler.
Borsa İstanbul’da faiz kararının açıklanmasının ardından başlayan hareketliliğin kazananı bankalar oldu. Faiz kararının açıklanmasının ardından “Bu iş bankalara yarar” diyen yatırımcıların yoğun alımları hem Banka Endeksi’ni uçurdu hem de banka hisselerine tavan yaptırdı. Ancak bir süre sonra gelen satışlarla ortalık duruldu ve bankaların bir kısmı günü yüzde 3-4 civarında artışlarla kapatırken, bazıları yüksekten uçmaya devam etti. Garanti Bankası günü yüzde 10’luk, Akbank ise yüzde 9.98’lik artışla satıcısız kapattı. Yapı Kredi Bankası hisseleri yüzde 9,42, İş Bank C ise yüzde 7,21 oranında değer kazandı.
‘TL DEĞER KAYBEDECEK’ DİYENLER ZARAR ETTİ
Ekonomi yönetiminin politika fazini artırma konusunda eli rahat olmadığı için 250 baz puanla yetineceğini ve bunun da Türk Lirası’nın değer kaybına neden olacağını düşünen yerli ve yabancı yatırımcılar geçen hafta başında bu öngörüyle pozison aldılar. Ancak beklemedik karar sonrası değer kazanan TL nedeniyle pozisyon kapatmak ve zarar yazmak zorunda kaldılar.
Amerikalı bankacılık devi Citi geçen hafta müşterilerine gönderdiği bilgi notunda TL’ye karşı uzun (long) pozisyona geçtiğini ve 3 ay vadede hedefi dolar karşısında 32 TL olarak belirleyip 25 TL’de stop loss koyduğunu belirtti.
KREDİ KARTI VE TİCARİ KREDİ FAİZLERİNDE ÜST LİMİTLER ARTTI
Rekor faiz artışı sonrasında kredi kartı ve ticari kredi faizlerinde de üst limitler arttı. Referans faiz oranı aylıkta yüzde 2,26’ya yükselirken kredi kartı gecikme faizi de aylıkta yüzde 2,81’e, yıllıkta yüzde 40,1’e yükseldi. Nakit çekimde de faiz aylıkta yüzde 3,57’ye, yıllıkta yüzde 53,2’ye yükseldi. Ticari kredi faizlerinde de üst limit, 1,8’lik kat sayıya göre yüzde 56,3’e yükseldi.
Şimşek: Kararlıyız!
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Merkez Bankası’nın faiz kararının açıklanmasından sonra Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, şöyle dedi:
“Kararlıyız.
Fiyat istikrarı en büyük önceliğimiz…”
