Kiracı ve ev sahiplerini yakından ilgilendiriyor! Kira tespit davasında bu 11 maddeye dikkat!

Kira tespit davaları, hem kiracılar hem de ev sahipleri için büyük önem taşıyor. Mevcut kira bedelinin artışını veya azaltılmasını talep eden bu davalar, tarafların haklarını koruma amacı taşıyor. Avukat Tarık Çakmak, sosyal medya hesabı X üzerinden kira tespit davasında dikkat edilmesi gereken 11 önemli maddeyi paylaştı. İşte ayrıntılar...

Kira Tespit Davası Nedir?

Kira tespit davası, kiraya veren veya kiracı tarafından açılabilen bir dava çeşididir. Bu dava ile mevcut kira bedelinin artışı veya azaltılması talep edilir. Yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline yönelik anlaşmalar, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir.

Kira Tespit Davasında Dikkat Edilmesi Gereken 11 Madde

Beşinci Yıl Dolmadan Açılan Davalar: Beşinci yıl dolmadan açılan kira tespit davası, süresinde açılmadığı gerekçesiyle reddedilmemelidir. Yargılama sırasında beş yıllık kira süresinin sonu olan dönem başladıysa davaya devam edilmelidir.
- Yargıtay 3. Hukuk Dairesi (Y3HD)
  - 2017/6958 E
  - 2019/3016 K
Yenileme Sözleşmesi ve Kira Bedeli: Yenileme sözleşmesinde kira bedeli emsal ve rayiçlere uygun değilse, ilk sözleşmenin başlangıcına göre geçen süre gözetilerek kira parasının tespiti talep edilebilir.
- Y3HD
  - 2017/5411 E
  - 2018/11236 K
Kira Artış Hükmü ve İradesi: Kira sözleşmesinde kira artış hükmü veya iradesi varsa, kira tespit davası ihtara gerek olmaksızın kira dönemi içinde herhangi bir tarihte açılabilir.
- Y3HD
  - 2017/4006 E - 2019/1029 E
  - 2018/10295 K - 2019/1790 K
Mülkiyet Hakkı: Kira tespit davasını, kiraya veren açabileceği gibi mülkiyet hakkının doğal bir sonucu olarak malik de açabilir.
- Yargıtay Hukuk Genel Kurulu (HGK)
  - 2013/1629 E
  - 2015/1068 K
Paylı ve Elbirliği Mülkiyeti: Paylı mülkiyette her paydaş kendi payı bakımından dava açabilir. Elbirliği mülkiyetinde ise tüm ortaklar birlikte dava açmalı veya açılan davaya katılmalı yahut izin belgesi vermelidir.
- Y3HD
  - 2017/15Şf709 E
  - 2018/13113 K
Kira Tespit Davasının Kapsamı: Kira tespit davası yalnızca konut ve çatılı işyeri kiraları için geçerlidir. Genel kira veya hasılat kirasında dava açılamaz. Kiralanan bir kısmı açık bir kısmı çatılı ise galip vasfın belirlenmesi önemlidir.
- Y3HD
  - 2021/5455 E
  - 2021/8864 K
Fazlaya İlişkin Haklar: Kira tespit davasında fazlaya ilişkin haklar saklı tutulamaz ve bu hakla ilgili olarak ıslah talebinde bulunulamaz.
- Yargıtay Hukuk Genel Kurulu (YHGK)
  - 2017/6-2792
  - 2021/267
Mahkeme Araştırmaları: Mahkeme, kira parasının tespit edilmesi için şu hususları araştırıp dava dosyasına eklemelidir:
- Emsal kira sözleşmeleri dosyaya alınmalı,
- Bilirkişi kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek görüp incelemeli,
- Dava konusu yerin nitelikleri karşılaştırılmalı,
- Kiralananın tespiti istenen kira dönemi itibariyle boş olarak getirebileceği kira parası belirlenmelidir.
- Y3HD
  - 2017/7875 E
  - 2019/4582 K
Hakkaniyet İndirimi: Kira bedeli tespit edilirken hakim hakkaniyet indirimi yapmalıdır. Hakkaniyet indirimi, davacının talep ettiği rakam üzerinden değil, bilirkişi raporundaki miktar üzerinden uygulanmalıdır.
- HGK
  - 2017/977 E
  - 2021/1168 K
Dava Harcı: Aylık kira bedelinin tespiti istenmişse dava harcı, tespit istenilen aylık kira bedeli ile mevcut aylık kira bedelinin farkı üzerinden hesaplanmalıdır.
- Yargıtay 3. Hukuk Dairesi (3HD)
  - 2017/15454 E
  - 2017/18281 K
Kesinleşme Şartı: Kira tespit davası kararının icra edilebilmesi için kesinleşmesi şarttır.
- HGK
  - 2017/1847 E
  - 2021/1376 K

Kira tespit davaları, doğru bir şekilde yürütüldüğünde tarafların adil bir kira bedeli üzerinde anlaşmalarını sağlar. Bu nedenle, hem kiracıların hem de ev sahiplerinin yukarıdaki maddelere dikkat etmeleri büyük önem taşır. Avukat Tarık Çakmak’ın belirttiği bu hususlar, dava süreçlerinde tarafların haklarını koruma adına kritik bilgiler sunmaktadır.