Anayasa Mahkemesi (AYM), İmar Kanunu'nun geçici 16. maddesindeki, "Yapının depreme dayanıklılığı durumu malikin sorumluluğunda bulunur" düzenlemesini Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti. Bu kararla birlikte, yapıların depreme dayanıklılığının denetlenmesinde kamu kurumları da resmen sorumlu hale geldi.
Kamu Kurumları Sorumluluk Alacak
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra yapı denetim sistemine yönelik eleştirilerin yoğunlaştığı bir dönemde gelen bu karar, kamuoyunda önemli yankı uyandırdı. Anayasa Mahkemesi’nin kararına göre, idarenin denetim ve gözetim sorumluluğunun bulunduğu durumlarda vatandaşlar, kamu kurumları aleyhine tazminat davası açabilecek.İptal Edilen Düzenleme Neleri Kapsıyordu?
Daha önce, İmar Kanunu’nun geçici 16. maddesi, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınmasını sağlıyor ve bu yapılara yapı kayıt belgesi verilmesini düzenliyordu. Ancak “Yapının depreme dayanıklılığı hususu malikin sorumluluğundadır” hükmüyle, yapıların güvenliğinden yalnızca maliklerin sorumlu tutulması eleştirilmişti. AYM, bu düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.Vatandaşa Tazminat Hakkı
Kararın ardından, yapı kayıt belgesi almış ve yasal statüye kavuşmuş yapılarda deprem gibi doğal afetler sonucunda yaşanabilecek olumsuzluklardan kamu kurumları da sorumlu tutulacak. Vatandaşlar, bu tür durumlarda ilgili kamu kurumlarına dava açarak haklarını arayabilecek.Resmî Gazete’de Yayımlandı
Anayasa Mahkemesi’nin E: 2023/74, K: 2024/141 sayılı bu kararı, 3 Aralık 2024 tarihli ve 32741 Sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Karar, yapı güvenliği ve denetim süreçlerinde kamu otoritesinin sorumluluğunu artırırken, vatandaşların güvenliği konusunda daha güçlü bir hukuki zemin sağlıyor.Sonuç olarak, bu kritik karar, hem yapı denetim sistemini güçlendirecek hem de vatandaşların mağduriyetlerini gidermede önemli bir adım olacak gibi görünüyor. 
