Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda enflasyon ve ekonomik gelişmelere dair önemli açıklamalarda bulundu. TÜİK, İTO ve ENAG’ın enflasyon hesaplamalarındaki farklara dikkat çeken Karahan, “Bu endekslerin ölçtüğü şeyler, topladığı fiyatlar ve bölgeler farklı. TÜİK daha genel bir toplama yaparken, İTO sadece İstanbul’da veriler topluyor. ENAG ise çevrimiçi fiyat toplama yöntemi kullanıyor.” dedi. Karahan ayrıca, TCMB'nin politika duruşuna dair net mesajlar verdi ve fiyat istikrarının sağlanması için kararlılıklarını vurguladı.
Enflasyon Ölçüm Yöntemlerindeki Farklılıklar
Merkez Bankası Başkanı Karahan, TÜİK, İTO ve ENAG’ın enflasyon ölçüm yöntemleri arasındaki farklılıklara dikkat çekerek, "Bu kurumlar farklı bölgelerden ve yöntemlerle veri topluyor. TÜİK, geniş kapsamlı bir veri tabanına sahipken, İTO yalnızca İstanbul'dan veri topluyor. ENAG ise çevrimiçi verilerle hesaplama yapıyor. Dolayısıyla farklı yöntemlerle elde edilen veriler, doğal olarak sonuçlara yansıyor." ifadelerini kullandı.
Faiz Oranları ve "Carry Trade"
TCMB Başkanı Karahan, faiz oranları ve "carry trade" konusunda da önemli açıklamalarda bulundu. "Carry trade" ile ilgili olarak, "Yabancı gelir, yurt dışından dövizini bozdurur ve kazancı aradaki kur hareketine bağlıdır. Ancak biz herhangi bir şekilde kur garantisi vermiyoruz." dedi. Karahan ayrıca swap bakiyesinin hiçbir zaman 20 milyar doları geçmediğini ve şu an 16-17 milyar dolar seviyelerinde olduğunu belirtti.
Cari Açık ve Rezerv Seviyeleri
Cari açığa ilişkin değerlendirmelerde bulunan Karahan, bir sonraki ay cari açığın 15 milyar dolara düşmesinin beklendiğini ve yıl sonunda 20 milyar doların altında olacağını ifade etti. Merkez Bankası rezervlerinin 157 milyar dolar seviyesinde olduğunu ve swap bakiyesinin bu rakam içinde küçük kaldığını belirten Karahan, cari açığın geçen yıla oranla ciddi ölçüde azaldığını vurguladı.
Dezenflasyon Süreci ve Fiyat İstikrarı
Merkez Bankası'nın dezenflasyon sürecine odaklandığını söyleyen Karahan, "Haziran ayında
Dezenflasyon süreci başladı. Bu sürece uygun olarak enflasyonu düşürmek için gereken adımları atıyoruz." dedi. Enflasyon oranını yüzde 5 seviyesine çekmeden işlerinin bitmeyeceğini belirten Karahan, "Enflasyon görünümüne göre hareket ediyoruz ve kalıcı
Fiyat istikrarı sağlandığında reel ücretler de artacak." ifadelerini kullandı.
Kur Korumalı Mevduat (KKM) ve TL'ye Geçiş
Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarının Ağustos 2023'ten bu yana yaklaşık 100 milyar dolar azaldığını belirten Karahan, KKM'nin kademeli olarak azaltılması gerektiğini ve bu süreçte dikkatli adımlar attıklarını ifade etti. KKM hesaplarının hemen kapatılmasının doğru olmadığını belirten Karahan, sürecin bir süre daha yönetilmesi gerektiğini ve azalarak devam edeceğini söyledi.
Enflasyon ve Para Politikası Duruşu
Eylül ayı enflasyon verilerini değerlendiren Karahan, hizmet ve işlenmemiş gıda fiyatlarının öne çıktığını belirtti. Enflasyon birkaç aydır beklentilerle uyumlu seyrederken, bu ay beklentinin üzerinde geldiğini vurgulayan Karahan, yukarı yönlü risklerin belirgin olduğunu söyledi. Para politikası duruşlarını enflasyondaki ana eğilime bağlı olarak belirlediklerini ifade eden Karahan, "Enflasyondaki düşüş trendinin kalıcı olduğundan emin olmak istiyoruz." dedi.
Liyakat ve Bağımsızlık Vurgusu
Merkez Bankasına yapılan atamalarla ilgili olarak Karahan, liyakatin her şeyden önemli olduğunu vurguladı. "Atamalarda kişilerin siyasi görüşleri ya da eğilimleri dikkate alınmaz, sadece performanslarına göre değerlendirilir." dedi. Ayrıca, Merkez Bankası’nın bağımsızlığına dikkat çekerek, “Yaptığımız işler bağımsızlığımızın en büyük göstergesidir.” ifadelerini kullandı.
Kamu Kurumlarıyla Eşgüdüm ve OVP’ye Destek
Dezenflasyon sürecinde kamu kurumlarıyla eş güdüm içinde çalıştıklarını belirten Karahan, Orta Vadeli Program’a (OVP) işaret ederek, “Bütçe açığının azalması dezenflasyon sürecine destek verecek. Merkez Bankası olarak fiyat istikrarını sağlama hedefimize uygun politikalar uygulamaya devam ediyoruz.” dedi.
Sonuç: Sürdürülebilir Büyüme Hedefi
2024 yılında büyümede bir miktar yavaşlama olacağını öngördüklerini belirten Karahan, “Enflasyonun düşmesiyle birlikte sürdürülebilir büyüme sağlanacak. Fiyat istikrarı kalıcı refah artışı için çok önemli.” diyerek uzun vadeli hedeflerinin altını çizdi.Bu açıklamalar, Türkiye ekonomisinin geleceği ve Merkez Bankası’nın para politikaları hakkında kritik ipuçları sunuyor. Özellikle enflasyonla mücadele, KKM’nin kademeli olarak azaltılması ve TL’ye geçiş süreci, 2024 yılı için önemli stratejiler olarak öne çıkıyor.