Çelik ev üreticisi GTT Mühendislik’in sahibi Zafer Ayhan, çelik evle ilgili merak edilen soruları cevaplandırdı. Çelik ev, betonarme yapılara göre hangi avantajlara sahip, ne kadar zamanda inşa ediliyor, maliyeti ne kadar gibi soruların cevabını çelik ev üreticisi Zafer Ayhan verdi.
-Zafer Bey, çelik ev dendiğinde ne aklımıza gelmeli?
-Tek kelime ile söylemek gerekirse GÜVEN hatırlanmalı. Bilindiği gibi Türkiye bir deprem ülkesi. Kahramanmaraş merkezli son yaşadığımız deprem de bize gösterdi ki depremde en çok hasar gören yapılar betonarme denilen binalar oldu. Ben de bir mühendis olarak gidip bölgede gözlem ve incelemelerde bulundum.
Betonarme yapılar en çok istismar edilen yapılar oluyor. Bizim deprem yönetmeliğimiz çok iyi. Maalesef denetim olmadığı ya da yeterli olmadığı için inşaat kalitesi çok kötü olarak karşımıza çıkıyor. 
Çelik yapılar esnek bir yapı ortaya çıkarıyor. Büyük sarsıntılarda çelik yapı burulduğunda esniyor ve yeniden yerine geliyor. Beton kırılgan olduğu için burulduğunda, esnemek zorunda kaldığında tekrar yerine gelemiyor. Burulduğunda tekrar yerine gelemediği için kırılıyor ve yapılar çökmüş oluyor.
ÇELİK EVİN AVANTAJLARI
-Çelik yapılar bizim toplumumuzda neden az biliniyor? Ya da daha az tercih ediliyor?
-Bunun temelinde eğitim yatıyor. Bir diğer neden de görgü.
-Peki eğitim tek sebep mi?
-Bir başka neden de yakın zamana kadar çelik yapılar daha maliyetli idi. Betonarme yapılara göre yakın zamana kadar yüzde 30 dolayında daha pahalı idi. Herkes betonarme müteahhitliği yapabildiği için, insanlar istediği fiyata mal edebileceğini düşünüyor.
Depremlerde betonarme binalar yıkıldığında çelik evler gündeme geliyor. 1999 depreminden sonra çelik yapılar çok gündeme geldi. Ama zaman içinde eski alışkanlıklar yeniden öne çıktı. Fabrikalar ve işyerlerinde çelik yapı hâlâ geçerliliğini koruyor.
Aslına bakarsanız fabrikaları ve büyük işyerlerini betonarme yapmak her açıdan akıl kârı değil. Çelik yapılar çok avantajlı.
-Fabrikalar için betonarme yapıların niçin hiçbir mantığı yok dediniz.
-Betonarme yapılar fabrikaları çok sınırlıyor. Çelik yapılarda ise kullanım sınırlandırması yok. Çelik yapıda 10 metreyi, 20-30 metreyi hiç kolonsuz geçebilirsiniz. İmalat yapmak için makinayı yerleştirmek, araçların giriş çıkışlarına hiçbir kısıtlama olmaz. Betonarmede maksimum 8 metrede kolon koymanız gerekiyor. Bu zorunluluk da fabrikanın çalışma alanını öldürüyor.
Beton sadece basınca dayanıklı, çelik ise hem basınca hem de çekmeye dayanıklı bir malzeme.
Çelik yapılar Avrupa’da on yıllardır çok yaygın olarak kullanılıyor. Bizde ise avantajları henüz olması gerektiği gibi anlaşılabilmiş değil.
PREFABRİK EV İLE ÇELİK EV AYNI MI, FARKLI MI?
-Prefabrik yapı ile çelik yapı aynı mı? İki kavram arasında ne gibi bir fark var? Bizde ikisi aynı anlamda mı kullanılıyor?
-“Pre” ön demek, “fabrik” üretim demek. Prefabrik, ön üretimli malzeme demek. Esas itibariyle çelik malzeme de prefabrik sınıfına giriyor. Ülkemizde şöyle bir yerleşik algı var. Prefabrik denildiğinde geçici yapılar akla geliyor. Şantiyelerde birkaç ay veya yıllığına oluşturulmuş yapılar akla geliyor.
Bu tür yapılarda konut konforu ve izolasyonu çok sağlıklı değil. Çelik de bir prefabrik yapı olmasına rağmen, yerleşik bu yanlış algıdan dolayı biz çeliğe prefabrik demiyoruz. Bundan dolayı çelik yapılara, konutlarda “hafif çelik yapı”, sanayi için inşa ettiklerimize de “ağır çelik yapı” adını tercih ediyoruz.
-Çelik yapılar kullanım anlamında kısıtlamalar getiriyor mu?
-Bakın betonarmeden yapıp da çelikten yapamayacağınız hiçbir yapı yok. Dahası pek çok avantajı var ve ufuk açan bir kullanım özelliği var. Betonarmede diyelim ki 10 metrede bir kiriş çıkacaksınız, bu kiriş için betonarmede 1 metre çıkıntı ortaya konması gerekiyor. Aynı uzunlukta koymayı tercih etseniz bile çelikte bu çıkıntı en fazla 30 cm. olur. Hem yükseklikten, hem malzemeden tasarruf etmiş oluyorsunuz. 
ÇELİK EVLERDE SES VE ISI YALITIMI YETERLİ Mİ?
-Çelik yapılar yalıtım konusunda nasıl? Ses ve ısı yalıtımında…
-Esasında yalıtımın çelik veya betonarme ile ilgisi yok. Betonarme de çelik de bir taşıyıcı sistem. İzolasyon anlamında detayları çözmüş olmak gerekiyor. Bir çelik yapıyı taşıyıcı sistem olarak diktikten sonra, bölge ve iklim şartlarına ve içeride istenen konfora göre bir yalıtım projesi oluşturup hayata geçirmek gerekiyor. Sanayi tesisi ise sandviç paneller var, konut ise izolasyon malzemeleri çok daha alternatifli. Taşyünü var, cephede fibercement malzemeler var. İçeride alçı temelli çözüm araçları var. Bunlarla istenilen yalıtım sağlanabiliyor.
Isı, nem ve ses için farklı alternatifleri bünyesinde taşıyan malzemeler var. Önemli olan bunların doğru seçilmesi ve kullanılması. 
-GTT Mühendislik çelik evin nelerini yapıyor?
-GTT Mühendislik, 2004 yılında kuruldu. Farklı inşaat firmalarında değişik görevler aldıktan sonra Türkiye’nin çelik yapılara daha çok ihtiyacının olduğunu gördüm. O tarihten itibaren sektörde hizmet veriyoruz.
Biz hem hafif çelik yapılarla konut sektöründe, ağır çelik yapılarla da üretim ve lojistik sektörüne hizmet veriyoruz. Konut sektöründe projesinden anahtar teslimi iş yapıyoruz. Bir diğer ifade ile istenilen doğrultuda projelendirmesinden, çeliğine, kaplamasından izolasyonuna, elektriğinden, su ve öteki ihtiyaç duyulan her türlü altyapıyı sunuyoruz. Mobilya hariç her şey dense daha doğru olur.
Burada müşterinin tercihleri önemli. Biz kişiye özel konut üretiyoruz. Kaç metrekare olacağını, kaç kat olacağını, ne kadar yükseklikte olacağını, neyin nasıl yapılacağını müşterimiz belirliyor. Hazır standart modellerden beğenmek zorunda değil. Biz onun istediğini yapıyoruz. Ya da bizden model isterse onu da sunuyoruz elbette.
Sanayi yapılarında durum çok daha farklı tabii. Depodan fabrikaya, alışveriş merkezlerinden köprülere kadar ağır çelik yapılar inşa ediyoruz.
HAYALDEN İNŞAATA KADAR HER ŞEYİ
-Tekrar konuta dönecek olursak… İnsanlar size hem projeleriyle gelebiliyor hem de siz istediği doğrultusunda bir proje oluşturabiliyorsunuz?
-Evet. İnsanlar ihtiyaçlarını belirlemiş oluyor. Bize o ihtiyaçlarını aktardıkları zaman bir model oluşturup sunabiliyoruz.
-Diyelim ki aynı planı ve projeyi yan yana uygulanacağı iki inşaata başlanıyor. Biri betonarme, diğeri hafif çelik. 100 metrekare, tek kat bir ev projesi bu. Söz konusu yapılar ne kadar zamanda bitirilebilir.
-Çelik olanı 2 ayda bitirebilmek mümkün. Betonarme için genelde 4-6 ay süre veriliyor.
-Çelik yapılarda duvarların kullanma imkanı çok zor deniyor. Yani duvara bir şey asmak ya da tutturmak mümkün değil deniyor.
-Alçı malzemeler kolay delinen ama taşıyıcılığı yüksek olmayan malzemeler. Aslında bu baştan planlanırsa, ahşap malzeme nasıl kullanılabiliyorsa, çelik yapılar da aynı şekilde kullanılabilir hale getirilebiliyor.
Sıfırdan oturmaya kadar çelik ev kurulumu nasıl oluyor? Bütün aşamalarını merak edenlere...
GTT Mühendislik'in yeri nerede? Üretim tesisini veya ev modellerini nerede görebiliriz? Selamlar