Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), Türkiye’de konut piyasasında balon olup olmadığını ortaya koyan dikkat çekici bir rapor yayımladı. “Türkiye’de konutta fiyat balonları” başlıklı çalışmada, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 2010 Ocak-2025 Mart dönemi arasında bölgesel konut fiyat endeksleri analiz edilerek fiyat balonlarının izleri araştırıldı.
Raporun en çarpıcı bulgularına göre, koronavirüs pandemisi sonrasında Türkiye'nin tüm bölgelerinde konut balonları oluştu. Ancak son dönemde uygulanan sıkı para politikaları ile birlikte bu balonların büyük bir kısmının sönmeye başladığı gözlemlendi. Yine de bazı bölgelerde balonların devam ettiği belirtildi.
15 yılda 23 kez konut balonu oluştu
BETAM’ın çalışmasına göre, 2010’dan bu yana Türkiye genelinde toplam 23 konut balonu tespit edildi. İstanbul (TR10) bölgesinde 3 kez, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ (TR21) ile Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye (TR63) bölgelerinde ise 2’şer kez konut balonu yaşandığı kaydedildi. Diğer bölgelerde ise birer balon oluşumu görüldü.
Bazı bölgelerde balonlar hâlâ devam ediyor
Raporda, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan (TRA) ile Malatya, Elâzığ, Bingöl, Tunceli, Van, Muş, Bitlis, Hakkâri (TRB) bölgelerinde konut balonlarının hâlâ devam ettiği ifade edildi. Diğer bölgelerde ise balonların büyük ölçüde sönmüş olduğu belirtildi.
En erken ve en uzun süren konut balonları
En erken balonların 2021 Nisan ayında Antalya, Burdur, Isparta (TR61) ve Güneydoğu Anadolu (TRC) bölgelerinde görüldüğü, en erken sönen balonların ise 2023 Ağustos’ta İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Yalova (TR42) ve Adana-Mersin (TR62) bölgelerinde yaşandığı bildirildi.
En uzun süren konut balonlarının ise 35 ay ile Malatya, Elâzığ, Bingöl, Tunceli, Van, Muş, Bitlis, Hakkâri (TRB) bölgesinde ve yine 35 ay ile Güneydoğu Anadolu (TRC) bölgesinde yaşandığı aktarıldı.
En büyük fiyat artışları Adana ve Mersin'de
Konut balonunun en belirgin olduğu bölgelerden biri Adana ve Mersin oldu. 2021 Ağustos ile 2023 Ağustos arasında bu bölgede konut fiyatları yüzde 112,7 oranında artış gösterdi. Bunu yüzde 111,8 ile Ankara, yüzde 110,4 ile Aydın, Denizli, Muğla, yüzde 105,3 ile Konya, Karaman ve yüzde 100,2 ile Edirne, Kırklareli, Tekirdağ bölgeleri izledi.
Uzmanlardan uyarı: Balonlar sönüyor ama risk sürüyor
Uzmanlar, sıkı para politikalarının etkisiyle konut balonlarının birçok bölgede söndüğünü ancak piyasada hâlâ fiyatların spekülatif etkilerle dalgalanabileceği uyarısında bulundu.
