Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminde vergi avantajının kaldırılması, şirketleri döviz mevduatlarına yöneltti. Temmuz ayında başlayan bu değişiklikle birlikte, tüzel kişilerin döviz hesaplarında büyük bir artış yaşandı.
Merkez Bankası verilerine göre, 6 Eylül itibarıyla tüzel kişilerin döviz mevduatları 1,1 milyar dolar artarken, bireylerin döviz mevduatları 251 milyon dolar azaldı. Şirketlerin döviz mevduatları toplamda 66,7 milyar dolara ulaştı.
Döviz Mevduatları Yükselişte
Temmuz ayında şirketlerin döviz mevduatları 2 trilyon 36 milyar 948 milyon TL seviyesindeyken, eylülün ilk haftasında yüzde 15’e yakın bir artışla 2 trilyon 330 milyar 634 milyon TL'ye yükseldi. Ekonomistler, bu artışın şirketlerin dövizle ödeme yapma zorunluluğundan kaynaklandığını belirtiyor.
Bankalarda Toplam Mevduat Azaldı
6 Eylül haftasında bankacılık sektörünün toplam mevduatı TL bazında 145,8 milyar lira azalarak 17 trilyon 809,7 milyar liraya düştü. TL cinsi mevduat yüzde 1,74 oranında gerileyerek 10 trilyon 415 milyar liraya indi. Buna karşın yabancı para cinsinden mevduat yüzde 0,42 oranında artış göstererek 6 trilyon 581 milyar liraya ulaştı.
Döviz Mevduatına Yönelim Sınırlandırılmaya Çalışılıyor
Ekonomi yönetimi, tüzel kişilerin dövize yönelimini sınırlamak amacıyla bazı adımlar attı. Gerçek kişilere getirilen TL’ye geçiş hedefi, tüzel kişilere de uygulanmaya başlandı. Bu değişiklik, şirketlerin döviz taleplerini sınırlamayı amaçlıyor.
KKM'de Düşüş Yavaşladı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre, 6 Eylül haftasında KKM'de 19,7 milyar TL'lik bir düşüş yaşandı. Bu, son 10 haftanın en yavaş düşüşü olarak kaydedildi. KKM'nin toplam büyüklüğü ise 1 trilyon 574 milyar TL’ye gerileyerek toplam mevduatın yüzde 9,1'ine düştü.
Şirketler Döviz Kredilerine Yöneliyor
Şirketlerin yabancı para kredi kullanımı da artış gösteriyor. Temmuz ayının başında 4,9 trilyon TL seviyesindeki yabancı para kredi hacmi, eylülün ilk haftasında yüzde 10 artarak 5,4 trilyon TL'ye çıktı.
Yabancılar Hem Hisse Hem Tahvil Sattı
6 Eylül haftasında yabancı yatırımcılar, hem hisse hem de tahvilde satış yaptı. Yurt dışı yerleşikler 50,6 milyon dolarlık hisse, 863,7 milyon dolarlık tahvil satışı gerçekleştirdi. Son beş ayda yabancıların sattığı hisse miktarı 2,8 milyar dolara ulaştı.
TCMB Rezervlerinde Düşüş
Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 6 Eylül itibarıyla 2 milyar 612 milyon dolar düşüşle 146 milyar 761 milyon dolara indi. Brüt döviz rezervleri 86 milyar 568 milyon dolara gerilerken, altın rezervleri ise 60,2 milyar dolara yükseldi.
Sertaç Ekeke: Şirketler KKM’den Çıkan Parayı DTH’a Kaydırıyor
Albatros Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Sertaç Ekeke, KKM’den çıkan paranın döviz tevdiat hesaplarına (DTH) yönlendirildiğini belirtti. Ekeke, şirketlerin ticari işlemlerinde dolar kullanımına geçiş yaptığını da vurguladı. Ekonominin döviz taleplerini yakından izlemeye devam edeceğini belirten Ekeke, TCMB’nin güçlü rezervleriyle kur üzerindeki spekülatif hareketlere karşı sağlam bir duruş sergilediğini söyledi.
Kaynak: Merkez Bankası, BDDK
