Hazine adına kayıtlı gayrimenkuller, ortak bir kurala bağlı olarak satılmaz. Türlerine bir diğer ifadeyle vasıflarına, bulundukları yerlere göre satış yöntemleri farklılık gösterir. Her taşınmaz grubun kendine ait bir tebliğ türü var ve o tebliğ türlerine göre satışa çıkar.
Hazine adına kayıtlı arsa vasıflı taşınmaz malların usul ve esasları, 313 sıra nolu genel tebliğe göre yapılır. Bu genel tebliğde öncelikle hangi tür arsaların satışının mümkün olmayacağı açıklaması yer alıyor. Bunlar şöyle sıralanıyor:
+ Orman alanı içerisinde yer alan arsalar,
+ Mera alanı içerisinde bulunan arsalar,
+ Elbirliği mülkiyetinde Hazine’nin hissedarı olduğu arsalar,
+ Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu’nun satışına izin vermediği arsalar,
+ Kültür ve tabiat varlığı olan arsalar,
+ Kamu hizmetine tahsis edilmiş olan arsalar,
+ İmar planı içerisinde kamu hizmetine ayrılmış arsalar satılamaz.
Hazine adına kayıtlı arsaların satışında üç temel usul uygulanıyor. Bunlar şöyle:
Birincisi açık teklif usulü.
İkincisi kapalı teklif usulü.
Üçüncüsü ise pazarlık usulüyle satış.
Açık teklif usulü ya da kapalı teklif usulüyle satış yapılmasında temel kural olarak şu uygulanıyor:
Söz konusu satışa konu olan arsanın satış bedeli, her yıl genel bütçe kanununda belirlenmiş olan “İ” cetvelindeki değerden daha az ise açık teklif usulüyle satış yapılır. O değerin üzerinde bir değere sahipse kapalı teklif usulüyle satış yapılır.
Ayrıca bir de pazarlık usulüyle satışı söz konusu. Bu da genelde kullanıcılarına yönelik bir satış biçimi olarak uygulanır.
Hazine’nin doğrudan satışının yapıldığı sınırlı miktarda arsaları da bulunuyor. Hazine arsalarının doğrudan satışının yapılabilmesi için, bazı kriterlerin gerçekleşmiş olması gerekiyor.
Birinci temel kural, o Hazine arsası üzerine lehine bir irtifak hakkı oluşturarak kullanan biri varsa, bu şekilde kullanan kişiye doğrudan satışı söz konusu olabilir.
İkinci bir yöntem de Hazine’nin hissedarı olduğu arsaları, diğer hissedarlara doğrudan satışı söz konusu olabilir.
Doğrudan satışın da bir dizi kuralları var. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
Özellikle imar planı içinde yer alan arsalarda, toplamda 400 metrekareyi geçmeyen Hazine hisseleri, ya da toplam arsanın büyüklüğünde Hazine payının yüzde 40’ı aşmayan durumlarda doğrudan satış söz konusu olur. Bu yüzde 40 kuralı da 4 bin metrekareye kadar büyüklüğe kadar geçerli.
Bu 400 metrekare ya da yüzde 40’ı bulmayan arsalar, köy yerleşim alanı içerisindeyse, doğrudan hissedarlarına satışı söz konusu olabilir.
Özellikle köy ve mezralardaki arsa vasıflı taşınmaz malların, kullanıcılarına doğrudan satışının yapılabilmesi için de bir dizi özel kurallar getirilmiş. Söz konusu arsayı kullanan kişiler, 18 Temmuz 2001 tarihinde o köy nüfusuna kayıtlı olmalı. Bir diğeri de 2000’den bu yana o köyde ikamet ediyor olmalı. Söz konusu arsa, köy yerleşim alanı içerisinde, mezra yerleşim alanı içerisinde bulunmak koşuluyla doğrudan kullanıcılarına satışı mümkün.
Eğer bu özellik yoksa, köylerde ya da mezralarda bulunsa bile o kişilere doğrudan satışı söz konusu olmayabilir.
