Covid-19 ile tırmanışa geçen arsa ve tarlaya olan talep, ev fiyatlarının patlama göstermesine rağmen hızla artmaya devam ediyor. Arsa ve araziye olan talep ilk kez 2021 yılında konutun önüne geçerek yüzde 50,6’ya çıkmıştı. Şubat ayında yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremin ardından artışta ivme kaydedildi. 2023 yılının ilk 3 ayında yüzde 58,56'ya yükseldi.
Konut fiyatları son yıllarda artarak ulaşılmaz hale geldi. Halen de fiyatlar artmaya devam ediyor. Kira kısıtlamasına gidilmesi, konut yatırımcısında caydırıcı etki uyandırdı. Konut yatırımcısı da arsa ve araziye yönelme kaydetti.
Arsanın cazip hale gelmesinde etkili olan faktörler şunlar oldu:
1- Arsa ve arazi, hem kısa vade de hem uzun vadede kazandırıyor.
2- Ayrıca farklı bütçelere hitap ediyor olması.
3- KDV’nin yüzde 8’e düşürülmesi de arsayı cazip bir yatırım alanına dönüşüyor.
TSKB Gayrimenkul Değerleme verilerine göre konut dışı (tarla, arsa, işyeri, fabrika vb.) yatırımları 2021 yılında yüzde 50,6 oranına erişerek konutu geçti. 2022 yılında konut dışının payı yüzde 54,07olurken, 2023 yılının ilk 3 aylık verisine bakıldığında bu oran yüzde 58,56 olarak gerçekleşti.
BÜYÜK ŞEHİRLERİN ÇEVRESİ DAHA ÇOK İLGİ GÖRÜYOR
Konut dışı satış verilerine dayanarak arsa-tarla satışlarına olan talebin devam ettiğini söyleyen TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, 2022 yılında en fazla arsa yatırımı yapılan illere bakıldığında özellikle inşaat maliyetlerindeki artış ile birlikte talebin büyükşehirlerde devam ettiğini söyledi.
Genel Müdür Maya, İstanbul, Ankara, Bursa, İzmir illerinde devam eden talebin yanı sıra bu illerin çeperlerinde yer alan bölgelerde de yatırım talebi oluştuğunu söyledi. İstanbul ve Marmara Bölgesi bu çeper etkisinin daha çok hissedildiği bir bölge olduğunu belirten Maya’ya göre Kocaeli, Sakarya, Yalova, Tekirdağ ve Kırklareli iller arasında.
TARLAYA TALEP DAHA FAZLA
Son 3 yıldan bu yana konut dışının önde olduğunu belirten İstanbul Değerleme Yönetici Ortağı ve İTÜ Gayrimenkul Geliştirme Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Ahmet Büyükduman, “Geçmişte arsanın payı üçte 2 iken, pandemiyle birlikte arsa yatırımları tam gaz arttı. Özellikle tarla daha çok kuvvetli. 2021 yılında da arsa tarla yüzde 40’ını oluştururken. 2022’de yüzde 43’e çıktı. Bu yılın ilk iki ayında ise yüzde 46’ya çıkmış. Buna karşın konutun payı yüzde 42. Geri kalan yüzde 12’lik bölüm ise işyerlerinden oluşuyor” dedi.
Arsa ile konuta baktıklarında konuttaki dalga boyunun daha yüksek olduğunu belirten Ahmet Büyükduman, “Konut yada işyerlerinde Türkiye'nin her yerinde üç aşağı beş yukarı maliyet aynıdır. Fakat arsanın değeri spekülatiftir. Daha çok konum gelecekle ilgili beklentilerle bağlantılıdır. Dolayısıyla bir mülkün içinde yapılı bir parça varsa o dalga boyunu azaltır. Ama yapılı değilse sadece arsaysa oradaki dalga boyu çok daha yüksektir. O yüzden de tarla fiyatlarında büyük spekülasyonlar olur”
YALOVA EN FAZLA TALEP GÖREN 10 İL ARASINDA
Ülke genelinde arsalardaki son 1 yıllık değer değişimi yaklaşık yüzde 90-100 olurken, arsa fiyat artışlarında Antalya dikkat çekiyır. Ayrıca İstanbul, İzmir, Çanakkale, Muğla, Balıkesir, Bursa, Ankara, Trakya bölgesi ve Yalova da yükselen 10 il olarak dikkat çekiyor.
