Bu yıl yurt dışına giden Türk yatırımlarının, gelen yabancı yatırımları aşması, Türkiye ekonomisindeki belirsizliklerin, maliyet avantajlarının ve yurt dışındaki büyüme fırsatlarının etkisini açıkça ortaya koyuyor. İş dünyası, daha sürdürülebilir, kârlı ve güvenilir yatırım ortamları arayışında. Öne çıkan noktalar şunlardır:
Yurt Dışı Yatırımın Artışı
- Toplam Yatırım Miktarı: 2023 sonu itibarıyla Türk yatırımcıların yurt dışındaki toplam doğrudan yatırımları 62 milyar doları aştı. Bu yatırımlar, 130 ülkede 2.146 projeyi kapsıyor.
- Son 12 Ay: 2024 Eylül itibarıyla Türkiye’den yurt dışına giden yatırım 6 milyar dolara ulaşırken, gelen doğrudan yatırım sadece 5 milyar dolar civarında kaldı.
Sektörler ve Bölgeler
- En Büyük Pay: Finans ve sigorta faaliyetleri, yurt dışı yatırımlarda %67,5 ile başı çekiyor.
- Bölgesel Dağılım: AB ülkeleri, 828 yatırımla en çok tercih edilen bölge. Diğer Avrupa ülkeleri (Birleşik Krallık, Rusya, Balkanlar vb.) ise 457 yatırımla ikinci sırada.
- Öne Çıkan Ülkeler ve Sektörler: Hollanda en çok yatırım yapılan ülke olurken, tekstil ve hazır giyim yatırımları özellikle Kuzey Afrika’da yoğunlaşıyor. Mısır, maliyet avantajlarıyla dikkat çekiyor.
Türk Şirketleri ve Yatırımları
- Büyük Holdingler: Koç, Sabancı, Yıldız, Borusan gibi holdingler yurt dışında geniş çaplı yatırımlar yaparak Türkiye’nin küresel tanınırlığına ve ihracat pazarlarına katkı sağlıyor.
- Mısır’daki Yatırımlar: Arçelik, İskefe Holding, LC Waikiki, Eroğlu Giyim ve Yeşim Tekstil gibi dev şirketlerin Mısır’daki yatırımları dikkat çekiyor.
Nedenler ve Beklentiler
- Belirsizlik ve Ekonomi Politikaları: Türkiye’deki yüksek enflasyon, baskılanan kur ve faiz odaklı ekonomi politikaları nedeniyle yatırımcılar güvenilir limanlar arıyor.
- Uzman Görüşleri:
- Prof. Dr. Erinç Yeldan: Ekonomik belirsizliklerin ve yapısal reformların eksikliğinin yatırımcıyı yurt dışına ittiğini belirtiyor.
- Kübra Orakçıoğlu Kazan: Hızla gelişen pazarların Türk yatırımcılar için cazip hale geldiğini ve sektörel analizlerin önem kazandığını vurguluyor.
Sonuç ve Öneriler
Yurt dışına yönelik yatırım trendinin devam edeceği öngörülüyor. Türkiye’nin daha fazla doğrudan yatırım çekebilmesi için:- Yapısal Reformlar: Güvenilir ve sürdürülebilir bir ekonomi politikası izlenmeli.
- Maliyet Avantajları: Türkiye’de üretim ve iş gücü maliyetleri gözden geçirilmeli.
- Yatırım Ortamı: Hukuki ve ekonomik güvenlik artırılarak yatırımcıların Türkiye’ye yönelmesi teşvik edilmeli.
