Türkiye ekonomisi 2024’ün üçüncü çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,1 büyüme kaydederken, çeyrek bazda daralma devam etti. Sanayide yaşanan yüzde 2,2’lik küçülme ve inşaat sektöründeki yüzde 9,2’lik çarpıcı büyüme, ekonomik dengelere ilişkin tartışmaları yeniden gündeme getirdi.
Sanayi Geriledi, İnşaat Parladı
Üretim yöntemiyle hesaplanan GSYH, cari fiyatlarla yüzde 53,3 artarak 11 trilyon 893,3 milyar TL’ye ulaştı. Dolar bazında ise GSYH, aynı dönemde 357,9 milyar dolar oldu. Ancak sanayi sektörü, üst üste iki çeyrek küçülerek yıllık bazda yüzde 2,2 daraldı. Buna karşın, kamu yatırımlarının etkisiyle toparlanan inşaat sektörü, yüzde 9,2 büyüyerek ekonomide öne çıktı.Yatırımlarda Düşüş, Hanehalkı Tüketimi Öne Çıktı
2024’ün üçüncü çeyreğinde yatırımlar yüzde 0,8 gerilerken, hanehalkı tüketimi yüzde 3,1 artış gösterdi. Devlet harcamaları ise sınırlı bir büyüme kaydederek yüzde 0,9 oranında arttı. Özellikle makine-teçhizat yatırımlarındaki iki çeyrek üst üste daralma dikkat çekici oldu; gerileme sırasıyla yüzde -5,4 ve yüzde -8,6 olarak kaydedildi.Teknik Resesyon Kapıda mı?
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre, Türkiye ekonomisi çeyrek bazda yüzde 0,2 daraldı. Ekonomistler, iki çeyrek üst üste yaşanan bu daralmayı teknik resesyon olarak değerlendirirken, gelecekteki büyüme dinamiklerine yönelik soru işaretlerini artırıyor.Ücretlerin GSYH İçindeki Payı Azaldı
Ücretlerin GSYH içindeki payı, yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 36,4’e gerilerken, şirket kârlarının payı yüzde 45,1’e yükseldi. Bu durum, artan maliyetlerin ve sıkı para politikasının işgücü üzerindeki etkisini gözler önüne seriyor.Uzmanlardan Çözüm Önerileri
- TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, sanayi üretiminde maliyetlerin azaltılması ve emek yoğun sektörlere destek verilmesi gerektiğini belirtti.
- ASO Başkanı Seyit Ardıç, sanayideki daralmanın üretim ve istihdam üzerinde risk oluşturduğunu vurgularken, ekonomik yavaşlamanın dezenflasyona katkısına dikkat çekti.
- İTO Başkanı Şekib Avdagiç, sıkı para politikasının sanayi üzerindeki baskısını azaltmak için 2025’te reformlara odaklanılması gerektiğini ifade etti.
- Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2025’in ikinci yarısında ekonomik aktivitede ivme beklediklerini dile getirdi.
