Portekiz’de döviz girişini hızlandırmak amacıyla yabancıya emlak satışı ve altın vize uygulanması, emlak fiyatlarında işleyen sistemi bozdu. Konut fiyatları ve kiralar patladı, barınma krizi çıktı, eğitimli kesim büyük kentlerden kaçmaya başladı.
Hükümet döviz girişini hızlandırmak ve yabancı yatırımcı çekmek amacıyla geçtiğimiz yıllarda bir dizi teşvik edici program uygulamaya koydu. 500 bin Avro veya daha fazla değerde mülk alana “altın vize” verilmesi yoluna gitti.
Bu dünyanın farklı yerlerinden zengin yatırımcılar gelmesini sağladı. Bunun yanında bir de “dijital göçebe” statüsü oluşturan hükümet, bununla da hali vakti yerinde olanların uzaktan çalışmasına imkan sağlayarak bunlara vergi avantajı sundu.
Dijital göçebe uygulaması, 2022 Ekim ayında uygulamaya konuldu. Bir dizi gereksinimini karşılayabileceğini belgeleyen vasıflı yabancılar, vize alabiliyor. Bunlar uzaktan çalışma ortamı ile işlerini yürütebildiklerinden “dijital göçebe” olarak tanımlanıyor.
LİZBON VE PORTO’DA EV BULMAK İMKANSIZ OLDU
Birkaç yıldan bu yana devam eden uygulamalar yüzünden başta Lizbon ve Porto gibi büyük kentlerde ülke halkı açısından katlanması zor bir barınma sorunu ortaya çıkardı.
İngiliz The Guardian gazetesinde yer alan habere göre, asgari ücretin 760 Avro olduğu ülkede, kiralar 600-700 Avronun üzerine çıktı. Ülkede insanların yüzde 50’sinin geliri 1000 Avro düzeyinde ve kiralar gelirlerin üçte ikisine denk geliyor.
Ülkede yaşayan önemli gayrimenkul danışmanlarından Rita Silva, krizin yalnızca mevcut eşitsizlikleri artırmaya hizmet ettiğini söyledi. "Doktorlar, yaşayacak bir yer bulamadıkları için çok ihtiyaç duyulan büyük şehirlere gelmiyorlar" diyen Silva, "Öğretmenlerde de durum aynı. Toplumu farklı şekillerde etkiliyor ve gelecekte ekonomik bir etkisi olacak" diye devam etti.
Rita Silva, Portekiz'i mali krizden çıkarma ve ülkeyi küresel yatırım haritasına koyma telaşının doğrudan bugünkü duruma götürdüğünü savundu.
ÜLKEDE 750 BİN BOŞ EV VAR
Konut sıkıntısı çekilen Portekiz’de öte yanda da boş ev sorunu var. Yalnızca Lizbon’da 48 bin boş ev var. Ülke genelinde ise toplam 750 bin boş konut bulunuyor.
Geçen yıl yapılan erken genel seçimde beklenmedik şekilde mutlak çoğunluğu sağlayan Sosyalist hükümet, konut krizini çözmeyi öncelik haline getirmiş durumda.
Konut Bakanlığı sözcüsü, "Geçtiğimiz yedi yılda, toplu konut politikasını yalnızca daha az kaynağa sahip sosyal sınıflar için garanti etmeyi amaçlayan toplu konut politikasını bir kenara bıraktık, bunun yerine toplu konut politikasına evrenselci bir yaklaşım getirdik" dedi.
Hükümet ayrıca altın vize programını durdurmak için önlemler açıkladı, kısa dönemli izin ruhsatlarına - daha az nüfuslu bölgeler hariç - bir moratoryum ilan etti ve 185.000'den fazla insanı destekleyen yeni bir kira sübvansiyonu getirdi.