Merkez Bankası'ndan kritik karar: Kur Korumalı Mevduat desteği kaldırıldı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 yılı para politikası çerçevesinde aldığı önemli kararla Kur Korumalı Mevduat (KKM) desteğini kaldırdı. Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğle, döviz yükümlülüğü bulunan firmaların döviz ve Türk Lirası (TL) hesaplarına sağlanan kur korumalı destek sona erdi.

Kur Korumalı Mevduat (KKM) Nedir?

KKM, Aralık 2021’de döviz kurlarındaki dalgalanmaların kontrol altına alınması ve TL'nin değer kaybının önlenmesi amacıyla uygulanmaya başlandı. Bu sistemle, TL cinsinden mevduatlara dövize karşı koruma sağlanarak, firmaların ve bireylerin dövizden TL'ye geçişi teşvik edilmek istendi. Kur değişimleri mevduat faizini aşarsa, fark Merkez Bankası veya Hazine tarafından karşılanıyordu.

KKM'nin Uygulamaya Konulma Amacı ve Etkileri

KKM, Türk Lirası'nın cazibesini artırmak ve döviz talebini azaltmak amacıyla geliştirildi. İlk dönemlerde döviz kurlarındaki yükselişin önüne geçilmesi ve TL'nin değer kazanması hedeflendi. Ancak, sistemin sürdürülebilirliği konusunda endişeler hızla artmaya başladı.

KKM'nin Sonlandırılma Nedenleri

Merkez Bankası, KKM'nin mali yükünün kontrol edilemez boyutlara ulaştığını ve ekonomik dengeler üzerinde olumsuz etkiler yarattığını belirterek, 2025 yılında KKM'nin sonlandırılmasına karar verdi. 2023 yılı itibarıyla KKM'nin bütçe maliyeti yüz milyarlarca lirayı bulmuş ve kamu finansmanı üzerinde ciddi baskı oluşturmuştu. Ekonomi Bakanı Mehmet Şimşek'in 14 Mayıs 2023 seçimleri sonrası açıklamalarında da KKM'nin riskli olduğu ve uzun vadede kaldırılmasının planlandığı vurgulanmıştı.

KKM'nin Büyüklüğü ve Finansal Yükü

KKM ilk devreye girdiğinde toplam büyüklüğü 459 milyar 230 milyon dolar düzeyindeydi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, KKM büyüklüğü 18 Ağustos’ta 3 trilyon 407 milyar TL ile rekor seviyelere ulaştı. Ancak, yeni ekonomi yönetiminin politikalarıyla birlikte bu rakamda düşüş sağlandı ve 13 Aralık itibarıyla KKM büyüklüğü 1 trilyon 169 milyar TL’ye geriledi. Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, Haziran ayında "KKM kaynaklı zarar 833 milyar lira" açıklamasında bulunmuştu.

Ekonomiye Etkileri ve Gelecek Perspektifi

KKM'nin sonlandırılması, döviz yükümlülüğü bulunan firmalar için önemli bir finansal yükün ortadan kalkmasını sağlayacak. Bu adımın TL'nin istikrarına katkıda bulunması beklenirken, Merkez Bankası'nın para politikasında daha esnek ve sürdürülebilir çözümlere yöneleceği öngörülüyor. Ekonomistler, KKM'nin kaldırılmasının Türk Lirası'nın değer kazanmasına ve döviz piyasalarında istikrarın sağlanmasına yardımcı olacağını belirtiyor.

Sonuç

Merkez Bankası'nın KKM desteğini kaldırması, Türkiye ekonomisinde önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor. Bu karar, hem firmaların finansal yükünü hafifletecek hem de TL'nin uluslararası piyasalardaki konumunu güçlendirecek. Ekonomik istikrarın sağlanması ve sürdürülebilir büyüme için atılan bu adım, gelecekteki para politikalarının şekillenmesinde belirleyici olacak.