Merkez Bankası, politika faizini beklentilerin üzerinde 500 baz puan artırıp yüzde 40’a çıkardı. PPK metninde parasal sıkılaştırmanın yavaşlatılacağı açıklanınca ekonomistler en fazla 500 puanlık artışla aralık veya ocakta frene basılacağını söyledi.
Hafize Gaye Erkan yönetimindeki Merkez Bankası (TCMB) altıncı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini beklentilerin üzerinde 500 baz puan artırarak yüzde 40’a çıkardı. PPK metninde parasal sıkılaştırma hızının yavaşlatılacağının açıklanması üzerine ekonomistler TCMB’nin faizi en fazla 500 baz puan daha artırarak aralık veya ocak ayında duracağı mesajını çıkardı.
TCMB’nin enflasyonu frenlemek üzere haziran ayında başlattığı parasal sıkılaşma sonrası politika faizi 6 ayda yaklaşık 4,7 kat arttı. TCMB haziranda 650, temmuzda 250, ağustosta 750, eylül ve ekimde 500’er baz puan olmak üzere beş toplantıda toplam 2 bin 650 baz puan faiz artırmıştı. Son kararla birlikte politika faizinde 6 aylık toplam artış 3 bin 150 puana ulaştı. Yabancı finans kuruluşları raporlarında TCMB’nin bu yıl iki kez 250’şer baz puan faiz artışı yapıp duracağı öngörüsünde bulunmuştu.
‘Parasal sıkılaştırma hızı yavaşlatılacak’
Açıklamada, faiz artışlarında sona yaklaşıldığına işaret edilerek “Kurul, dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine önemli ölçüde yaklaşıldığını değerlendirmiştir. Bu çerçevede, parasal sıkılaştırma hızı yavaşlatılacak ve sıkılaştırma adımları kısa bir zaman diliminde tamamlanacaktır” denildi. PPK açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
FAİZİN 12 YILLIK SEYRİ
“Para Politikası Kurulu (Kurul) politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 35’ten yüzde 40 düzeyine yükseltilmesine karar vermiştir.
Ekim ayında bir miktar gerileyen manşet enflasyon son Enflasyon Raporu’nda sunulan görünümle uyumlu seyretmektedir. Yurt içi talebin mevcut seviyesi, hizmet fiyatlarındaki katılık ve jeopolitik riskler enflasyon baskılarını canlı tutmaktadır. Öte yandan, yakın döneme ilişkin göstergeler, parasal sıkılaştırmanın finansal koşullara yansımasıyla yurt içi talepteki dengelenmenin başladığına işaret etmektedir. Kurul, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarında sınırlı bir iyileşmenin başladığını da değerlendirmektedir. Dış finansman koşullarındaki iyileşme, rezervlerde süregelen artış, talepteki dengelenmenin cari işlemler hesabına desteği ve Türk lirası varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin artması, döviz kuru istikrarı ve para politikasının etkinliğine güçlü katkıda bulunmaktadır. Bu çerçevede, aylık enflasyonun ana eğiliminde düşüş gözlenmektedir.
Kurul, dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine önemli ölçüde yaklaşıldığını değerlendirmiştir. Bu çerçevede, parasal sıkılaştırma hızı yavaşlatılacak ve sıkılaştırma adımları kısa bir zaman diliminde tamamlanacaktır. Fiyat istikrarının kalıcı tesisi için gerekli parasal sıkılığın ise gerektiği müddetçe sürdürüleceği değerlendirilmiştir.
Kurul, mevcut mikro- ve makro ihtiyati çerçeveyi, piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleştirmektedir. Kredi faizlerinin hedeflenen finansal sıkılık düzeyiyle uyumlu olduğu değerlendirilirken, Türk lirası mevduat payının artırılmasına yönelik düzenlemelerin ve parasal sıkılaşmanın, aktarım mekanizmasını güçlendirmeye ve bankacılık sisteminin fonlama kompozisyonunu iyileştirmeye devam edeceği öngörülmektedir. Kurul, faiz kararlarının yanı sıra, parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek miktarsal sıkılaştırma kararları almayı sürdürecektir.
Kurul politika kararlarını, parasal sıkılaştırmanın birikimli ve gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirlemeye devam edecektir.
Enflasyon ve enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeler yakından takip edilecek ve Kurul, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir.
Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede almaya devam edecektir.
Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti beş iş günü içinde yayımlanacaktır.”
Kredi kartı faizi değişmedi
TCMB, kredi kartı faizlerinde aralık ayında artırım yapılmayacağını bildirdi. TCMB’den yapılan açıklama şöyle:
Kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranları ile üye işyerlerine uygulanacak azami komisyon oranlarının hesaplanmasında kullanılan referans oran, Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/4) kapsamında belirlenen yöntem ile hesaplanarak ilan edilmektedir.
Referans oran, 32-45 gün vadeli Türk Lirası mevduata bankaların uyguladıkları ağırlıklı ortalama akım faiz oranı ile politika faiz oranının yüzde on fazlasının düşük olanı dikkate alınarak hesaplanmakta ve her ayın sondan beşinci iş günü ilan edilmektedir. Referans oran, en son ilan edilen orandan aşağı ya da yukarı yönde yüzde beşten fazla değişmesi halinde güncellenmektedir.
Referans oran hesaplamasında kullanılan 32-45 gün vadeli Türk Lirası mevduata bankaların uyguladıkları ağırlıklı ortalama akım faiz oranı gerçekleşmesine göre aralık ayı için ilan edilecek referans oranın sabit kalacağı hesaplanmıştır.
Buna göre; kredi kartı azami faiz oranları ve üye işyeri komisyon oranlarında yıl sonuna kadar değişim gerçekleşmeyecektir.
Aralık ayı için referans oran, ayın sondan beşinci iş günü olan 24 Kasım 2023 tarihinde ilan edilecektir.
Kamuoyunun bilgisine sunulur.
Aylara göre Merkez Bankası Politika Faizi oranları:
• Haziran 2023: %15
• Temmuz 2023: %17.5
• Ağustos 2023: %25
• Eylül 2023: %30
• Ekim 2023: %35
• Kasım 2023: %40
